ایرج افشار، ایرانشناسی را به علمی بومی بدل کرد

آیت الله مصطفی محقق داماد معتقد است که ایرج افشار یکی از ایرانشناسان به‌معنی واقعی کلمه بود و ایرانشناسی را که پیشتر توسط افرادی همچون گوبینو(وزیر نختار فرانسه) و ادوارد براون صورت می گرفت، در کشور به یک علم بومی تبدیل کرد.امروز ایرانشناسی یک علم است هر چند که هنوز تعریف دقیقی از آن ارائه نشده است.

ایران آنلاین /گروه اندیشه:

مراسم نکوداشت ایرج افشار و هفتمین سالگرد درگذشت او 19 اسفندماه در مرکز اسناد و کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران برگزار شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در آیین نکوداشت ایرج افشار، کتاب‌های «کتابشناسی موضوعی_تاریخی از چاپکرده‌ها و نوشته‌های ایرج افشار؛ منتشر شده در سال‌های ۱۳۹۵-۱۳۲۳» تحقیق و تالیف میلاد عظیمی و «اسناد تاریخ دانشگاه تهران، موجود در کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه» گردآوری سوسن اصیلی که به کوشش موسسه خانه کتاب منتشر شده بود، رونمایی شد. 

ایرج افشار را باید با محمدبن اسحاق‌بن ندیم مقایسه کنیم
آیت‌الله سیدمصطفی محقق داماد، تولیت موقوفات افشار، گفت: ایرج افشار کارهای بسیاری کرده که تمام اهل‌فن نسبت به هنگامه‌ای که او آفریده انگشت به دندان هستند. میان ابعاد گوناگون کارهای او چند بعد از همه بزرگتر و درشت‌تر است که باید به آنها توجه شود. ایرج افشار کتاب‌شناس، نسخه‌شناس و کتابدار است. اگر بخواهیم او را در این زمینه تحلیل کنیم باید او را با محمدبن اسحاق‌بن ندیم در قرن چهارم مقایسه کنیم. ابن ندیم کتاب الفهرست را نسبت به کتاب‌های موجود تا زمان خودش می‌نویسد او یک دایرة‌المعارف‌نویس است فقط نام کتاب را نمی‌گوید خلاصه کتاب و زندگی مولف را هم می‌گوید و از علوم زمان خود به یک تقسیم‌بندی می‌رسد. در تقسیم‌بندی او کتاب‌ها به ده قسم تقسیم شده‌اند و انصافا گزارش بسیار دقیقی از کتاب‌ها ارائه داده است.
 
وی افزود: بعد از او شیخ آقابزرگ تهرانی است از مهم‌ترین افرادی است که در گوشه نجف به اطلاعات دقیق راجع‌به کتاب‌ها دست یافته و به گزارشی در این زمینه رسیده است. ابن‌یوسف حدائق که فهرست‌نویس کتابخانه سپهسالار هست هم در این زمینه اهمیت دارد چراکه در گزارش‌های او به خلاصه کتاب‌های دست پیدا می‌کنیم. بعد از این‌ها عبدالله انوار است. کتابدار و فهرست‌نویس کتابخانه‌های نسخه‌های خطی. استاد محمدتقی دانش‌پژوه و ایرج افشار کارهای اولیه‌شان را از همین کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران شروع کردند.
 
وی افزود: ایرج افشار یکی از ایرانشناسان به‌معنی واقعی کلمه بود. امروز ایرانشناسی یک علم است که به‌نظر می‌رسد هنوز تعریف دقیقی از آن ارائه نشده است و شامل تاریخ، ادبیات، هنر، فرهنگ ایران کهن و ایران نو می‌شود. این رشته را اولین بار غربی‌ها به وجود آوردند اما مهمترین نکته در نگاه آن‌ها این است که هر مسئله را از اهلش بپرسند. گوبینو یکی از این ایرانشناسان است که وزیرمختار فرانسه بود که به ایران آمد. ادوارد براون یکی دیگر از آن‌هاست. من نمی‌گویم که اینها هیچ اشتباهی ندارند اما جای تشکر و سپاس است که شخصیت‌های بزرگی از جمله ایرج افشار ایرانشناسی را در کشور به یک علم بومی تبدیل کردند.
 

افشار از حیث مدیریت کتابخانه نقش محوری داشت
رسول جعفریان، رئیس کتابخانه مرکزی ضمن خیرمقدم به حضار این جلسه گفت: افشار 14 سال از سال 1343 تا 1357 ریاست کتابخانه مرکزی را برعهده داشت و مهمترین تحول در آن دوره همین ساختمان است که امروز در آن به‌سر می‌بریم و او چنان زحمتی برای این ساختمان کشید که هم‌اکنون ما احساس کهنگی نمی‌کنیم. بایستی یادی کنیم از مرحوم مشکات که اولین بار نسخه‌های خطی خود را به این کتابخانه اهدا کرد و سال‌هایی که آقای افشار مدیریت کتابخانه را به‌عهده داشتند به هر دلیلی این کتابخانه یکی از بهترین کتابخانه‌های کشور شناخته شد.
 
رئیس کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران گفت: ما در این کشور کتابخانه کم نداریم. مشکل ما مدیریت کتابخانه‌ها و بینش‌های بسته‌ای است که در اطراف این کتابخانه‌ها وجود دارد. اگر همان مقداری که به تجمیع کتاب در کتابخانه‌ها همت کرده‌ایم به همان میزان نسبت به ارایه کتاب‌ها هم بکوشیم اتفاق بهتری خواهد افتاد. افشار از حیث مدیریت نقش محوری دارد ما کتابخانه‌های خوبی داریم اما باید مدیریت کتابخانه‌ها را هم به روز بکنیم و در این زمینه نیاز به تحول در کار کتابداری داریم.
 
وی افزود: اکنون بحث بر سر تحول الکترونیکی کتابخانه‌هاست که بایستی رخ دهد. در کشور ما هیچ نهادی متکلف فضای مجازی در حوزه کتاب و علم نیست. ما در این زمینه نیاز به تحولی داریم که متخصصان کتابداری باید انجام دهند. بخش مهمی از این سرمایه در حوزه علوم انسانی و علوم اجتماعی است.
 
جعفریان گفت: بسیاری از نسخه‌های نادر که در فهرست‌ها هم وجود ندارد در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران وجود دارند و با توجه به موقعیتی که دانشگاه تهران دارد بایستی در زمینه معرفی این نسخه‌ها برنامه ویژه‌ای داشته باشد. شاید هیچ دانشگاهی به اندازه دانشگاه تهران برای پایانه اینترنتی هزینه نمی‌کند. بالای هشت میلیارد تومان برای خرید اطلاعات، مقاله و کتاب‌های اینترنتی هزینه شده است. اگر ما بتوانیم به آن سمت برویم می‌شود گفت بعد از تلاش‌هایی که مرحوم افشار داشته می‌توان امیدوار باشیم که با این تحول سهم فرهنگی خودمان را در دنیا داشته باشیم./ ایبنا                      

منبع: ایران آنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۶۵۳۵۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تهران و قم میزبان همایش دین، فرهنگ و رسانه‌های نوین شدند

کمال اکبری در نشست خبری همایش دین، فرهنگ و رسانه‌های نوین که در سالن جلسات دانشکده دین و رسانه قم برگزار شد از ارسال ۱۵۳ مقاله به دبیرخانه خبر داد و گفت: از این تعداد ۵۰ مقاله چاپ و در اختیار مخاطبان قرار خواهد گرفت.

رئیس دانشکده دین و رسانه افزود: استقبال مراکز علمی از جمله دانشگاه تهران، دانشگاه قم، پژوهشگاه‌های وابسته به حوزه و دانشگاه و نیز مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه از همایش دین، فرهنگ و رسانه‌های نوین بسیار عالی بود. نیازمند استفاده از ظرفیت‌های حوزوی و دانشگاهی برای تولیدات صدا و سیما هستیم.

دبیر همایش دین، فرهنگ و رسانه‌های نوین، محور‌های این همایش را "دین، فرهنگ و نظامات رسانه‌ای"، "دین، جهانی شدن و رسانه‌های نوین"، "دین و زیبایی‌شناسی رسانه‌های نوین"، "زبان دین و زبان رسانه‌های نوین" و "دین دیجیتال و رسانه‌های نوین" اعلام و خاطرنشان کرد: "روش‌شناسی مطالعات دینی و رسانه‌های نوین"، "فرهنگ، حکمرانی و رسانه‌های نوین"، "رسانه، خرده‌فرهنگ‌ها و تفاهم فرهنگی"، "رسانه‌های نوین، خانواده و سبک زندگی"، "هویت دینی، عدالت‌طلبی و رسانه‌های نوین"، "دین و قالب‌های برنامه‌سازی در رسانه‌های نوین" از دیگر محور‌های این همایش است.

اکبری عنوان کرد: "استعاره و تمثیل در رسانه‌های نوین"، "فرصت‌ها و چالش‌های دین در رسانه‌های نوین"، "چالش‌های اخلاقی حضور دین در رسانه‌های نوین"، "چالش‌های حقوقی حضور دین در رسانه‌های نوین"، "هنر‌های رسانه‌ای و عرفی‌سازی دین"، "دین، رسانه‌های نوین و چالش‌های زیست‌محیطی"، "تنظیم‌گری رسانه‌های نوین و حکمرانی فضای مجازی"، "فرهنگ و آینده‌پژوهی رسانه‌های نوین"، "علوم شناختی، دین و رسانه‌های نوین"، "هوش مصنوعی، دین و رسانه‌های نوین"، "رسانه‌های نوین و بازآفرینی انقلاب اسلامی" و "دین و تنوع زیبایی‌شناسی‌های نوظهور" از دیگر محور‌های این همایش ملی است.

رئیس دانشکده دین و رسانه قم گفت: این همایش برای تولید ادبیات علمی و فرهنگی در مبحث رسانه‌های نوین است، بنا به تغییرات ساختاری سازمان صداوسیما در استفاده از فرصت رسانه‌ای و فضای مجازی، پژوهش علمی در این زمینه ضروری است. همایش «دین، فرهنگ و رسانه‌های نوین» تلاشی از سوی همه اندیشمندان، اساتید حوزه و دانشگاه برای تولید ادبیات نظری در حوزه رسانه‌های جدید است.

دبیر این همایش تصریح کرد: اولین همایش «دین، فرهنگ و رسانه‌های نوین» پس از برگزاری ۱۷ پیش نشست در طول ۶ ماه گذشته و برگزاری ۱۱ نشست علمی، هشتم و نهم خرداد در استان تهران و قم با معرفی مقالات برگزیده برگزار خواهد شد.

باشگاه خبرنگاران جوان قم قم